Eşeysiz üreme çeşitleri ve özellikleri
Eşeysiz üreme çeşitleri ve özellikleri
Üreme :
Canlıların kendilerine benzer yeni canlılar oluşturmasıdır
Populasyonun devamını sağlar
Virüslerin canlılarla ortak olan önemli özelliğidir
Bireyin türe yönelik canlılık özelliğidir
Kalıtsal özelliklerin nesiller boyu saklanmasını sağlar
Eşeysiz üreme ve çeşitleri
Özellikleri:
Tek ata vardır.
Mekanizması mitoz bölünmedir
Oluşan yeni canlılar bütün özellikleri ile birbirlerine ve ata canlıya benzerler
Hızlı üreme şeklidir
İlkel üremedir
Cinsiyet yoktur
Canlılığın çeşitlenmesinde rol almaz. Evrime katkısı yoktur.
A-Bölünerek üreme
Tek hücrelilerde görülür(Bakteriler ve protistalar)
Mitozla gerçekleşir
Çok hızlı gerçekleşir
B-Tomurcuklanarak üreme
Ana canlının vücuduna ait dokusal bir kısmın yeni bir canlı haline dönmesi şeklinde gerçekleşir
Bire mayası,süngerler,sölentereler,Gözyaşı bitkisi gibi canlılarda görülür
Oluşan yeni canlı biri süre sonra ana canlıdan ayrılıp bağımsız canlı olabilir
Oluşan canlılar ana canlı ile beraber koloniler oluşturabilirler(Polipler)
Örn:Sünger,hidra,Gözyaşı bitkisi vb.
C-Sporla üreme
Spor adı verilen özel üreme hücreleri ile gerçekleşir
Olumsuz koşullara dayanıklı özel üreme hücreleridir
Sporlar sporozooalar,mantarlar ve çiçeksiz bitkilerde görülür
Sporlar haploid canlılarda(alglerde vb.)mitozla, diploid canlılarda bitkilerde mayozla oluşur.
Sporlar döllenmeden gelişerek yeni canlılar oluşturur
Üç değişik özellikte spor vardır
◦Endospor:Bakterilerde
◦Ekzospor:Mantarlarda
◦Zoospor:Alglerde
Not:Endospor üremede rol almaz.
D-Vegetatif üreme
Ana canlının vücudundan ayrılan bir parçanın eksiklerini tamamlayarak yeri bir canlı haline gelmesi şeklinde görülür
Planaria,deniz yıldızları vb. omurgasızlarla,çiçekli bitkilerde görülür
Rejenarasyon yeteneği yüksek canlılarda görülürVegetatif üremenin tercih edilme nedenleri
◦Hızlı üreme şeklidir
◦Karakterlerin korunmasını sağlar
◦Tohumla üreme yetenegi olmayan bitkilerde üremeyi sağlar