Maddenin Tanecikli Yapısı ve Isı
1.Maddeleri oluşturan tüm tanecikler hareketli midir?
Evet. Tüm maddelerin tanecikleri hareketlidir.
2.Maddeler ısı aldıklarında taneciklerinin hareketi nasıl değişir?
Maddeler ısı aldığında maddeleri oluşturan tanecikler daha hızlı,ısı verdiğinde ise tanecikler daha yavaş hareket eder.Fakat maddeleri oluşturan taneciklerin büyüklüğünde belirgin bir değişiklik olmaz. Tanecikler arasındaki mesafe belirgin olarak değişir.
3.Isı nedir?
Sıcaklık farkından dolayı maddenin tanecikleri arasında enerji aktarımı gerçekleşir. Aktarılan bu enerjiye ısı enerjisi denir.
4.Isı alışverişi nedir?
Hızlı hareket eden tanecikler yani ısısı fazla olan tanecikler yavaş hareket eden taneciklere yani ısısı az olan taneciklere çarpar. Bu sırada ısı alışverişi gerçekleşir. Çarpışmadan sonra hızlı hareket eden tanecikler yavaşlarken,yavaş hareket eden tanecikler hızlanır.
5.Isının yayılması hangi yollarla olur?
Isı üç farklı yolla yayılır. İletim yoluyla yayılma,ışıma yoluyla yayılma ve konveksiyon yoluyla yayılma olmak üzere.
6.Isının iletim yoluyla yayılmasını açıklayın.
Maddeleri oluşturan taneciklerin birbirine çarpması ile ısının aktarılmasına ısının iletim yoluyla yayılması denir. Isının iletim yoluyla yayılması en iyi katı maddelerde görülür.
7.Isınının iletim yoluyla yayılması sadece katı maddelerde mi olur?
Hayır. Bütün maddeler taneciklerden oluştuğu için katı,sıvı ve gaz halde bulunan tüm maddelerde ısının iletim yoluyla yayılması görülebilir. Ancak ısının iletim yoluyla yayılması katı halde bulunan maddelerde sıvı ve gaz halde bulunan maddelere göre daha kolaydır. Çünkü katı maddeleri oluşturan tanecikler arasındaki boşluk genellikle çok azdır. Bu sebeple tanecikler arasındaki ısı iletimi kolay olur.
8.Isı iletkeni nedir?
Tel,metal kaşık gibi ısıyı iyi ileten maddeler ısı iletkeni olarak adlandırılır.
9.Isı yalıtkanı nedir?
Tahta,plastik,hava gibi ısıyı iyi iletmeyen maddelere ısı yalıtkanı denir.
10.Isı iletkenliğiyle tanecikler arasındaki boşluk arasındaki ilişki nasıldır?
Maddeyi oluşturan tanecikler arasındaki boşluk ne kadar fazla ise o maddeler o kadar kötü iletkendir.
11.Binalarda ısı yalıtkanı olarak kullanılan malzemeler nelerdir?
Plastik köpük,ahşap,taş yünü,katran,cam yünü ve silikon yünü.
12.Isının ışıma yolu ile yayılmasını açıklayın.
Temas olmadan ısının boşlukta ve saydam ortamlarda ışınlar yoluyla yayılmasıdır. Örneğin güneşten,lambadan ve ocaktan ısının yayılması gibi.
13.Sera etkisi nedir?
Atmosfer,güneş ışınlarının bir kısmının yeryüzüne ulaşmasına izin verirken yeryüzüne ulaşan ışınların bir kısmının da dışarı çıkmasını engeller. bu olaya sera etkisi denir. Böylece Dünya,atmosfer sayesinde canlıların yaşamasına elverişli sıcaklığa ulaşmış olur.
14.Isının soğurulması ne demektir?
Maddenin ışığı tutmasına soğurma adı verilir. Koyu renkli yüzeyler ışınların çoğunu soğururken,açık renkli yüzeyler ışınların çoğunu yansıtır. Bu sebeple koyu renkli yüzeyler açık renkli yüzeylere göre daha çok ısınır.
15.Isının konveksiyon yoluyla yayılmasını açıklayın.
Isının,gaz ve sıvı maddeleri oluşturan taneciklerin yer değiştirmesi ile yayılma şeklidir. Isının konveksiyon yoluyla yayılması katılarda görülmez. Çünkü katıyı oluşturan tanecikler yer değiştiremez.
16.Isı yalıtımını açıklayın.
Isıyı iyi iletmeyen maddeler yalıtkan madde olarak adlandırılır. Isı akışını yavaşlatmak istediğimiz durumlarda plastik,tahta gibi yalıtkan maddeleri kullanarak ısı yalıtımı sağlamış oluruz. Isı yalıtımında amaç ısı akışını yavaşlatmaktır.
17.Yalıtım ve enerji tüketimi arasındaki ilişkiyi açıklayın.
Yalıtım sayesinde ev ve işyerlerimizde kışın kömür,doğal gaz gibi yakıtları daha az tüketiriz. Yazın ise serinlemek için elektrikli aletler kullanmadan bulunduğumuz ortamda rahatça yaşayabiliriz. Bu şekilde,binalarda yapılan yalıtım,enerji tüketimini azaltmış olur.
