Bağışılık
-Mikropların oluşturdukları zararlı maddelere TOKSİN denir.
( her mikrop kendine özgü toksin üreterek farklı hastalıklara neden olurlar )
-Vücuduna mikrop giren kişinin vücudunda mikrobun toksinine karşı üretilen
maddeye ANTİTOKSİN denir .
-Vücudumuzun hastalık yapan mikroorganizmalara karşı gösterdiği dirence
BAĞIŞIKLIK denir .
-Vücuda mikrop girdiğinde kandaki akyuvar sayısı artar
-AKYUVARLARIN MİKROPLARLA SAVAŞI 2 ŞEKİLDE OLUR.
1 – Akyuvarlar mikropları sararak içlerine alıp enzimleriyle parçalarlar ( fogositoz)
2 – Akyuvarlar mikropların salgıladığı toksine karşı antitoksin ( ANTİKOR ) üretir
ANTİKORLAR VÜCUTTA BULUNDUĞU SÜRECE AYNI HASTALIK MİKROBU TEKRAR VÜCUDA GİRDİĞİNDE HASTALIK YAPAMAZLAR
İNSANLARDA 2 ÇEŞİT BAĞIŞIKLIK GÖRÜLÜR.
1 – Doğal Bağışıklık
2 – Sonradan Kazanılan Bağışıklık
Doğal Bağışıklık
- İnsanın doğumuyla beraber kazandığı bağışıklıktır
- Kişinin genetik özelliğine bağlıdır ve nesilden nesile aktarılır
- İnsanın doğal yapısıyla antikor oluşturmadan mikroplara karşı korunmadır
- Çoçuk bu bağışıklığı anneden alır
- Midenin asit salgısı birçok mikrobu mide de öldürür
- İnsan domuz kolerası ve sığır vebasına karşı dirençlidir.
- Zenciler doğuştan sarı humma hastalığına karşı dirençlidir.
Sonradan Kazanılan Bağışıklık
Bu bağışıklık vücudun mikroplara karşı antikor oluşturmasıyla oluşur.
Sonradan kazanılan bağışıklık 2 ye ayrılır
1 – AKTİF BAĞIŞIKLIK
a – hastalık geçirmekle
b – sağlıklı iken antikor üretmekle
c – AŞI
2 – PASİF BAĞIŞIKLIK
a – SERUM
AKTİF BAĞIŞIKLIK
a - HASTALIK GEÇİRMEKLE KAZANILAN BAĞIŞIKLIK
Her hangi bir hastalık mikrobu vücuda girdiğinde vücut mikrobun toksinine karşı antitoksin yani antikor üreterek hastalıktan kurtulduğunda kanında bu hastalık mikrobuna karşı oluşturulan antikorların fazlası tekrar bu hastalığın mikrobu vücuda girdiğinde mikrobu etkisiz hale getirir.
- Kızamık , kabakulak hastalığı geçirenler ömür boyu
- Tifo hastalığı geçirenler 1 – 1,5 yıl
- Nezle olanlar 15 – 20 gün
Tekrar bu hastalığa yakalanmazlar.
b - HASTALIK OLMADAN KAZANILAN BAĞIŞIKLIK
Sağlıklı iken vücudumuza hastalık mikrobu girdiğinde akyuvarlar hastalık mikrobunun toksinine karşı antitoksin yani antikor oluşturarak hastalığı yenmemizi sağlarken kanımızda üretilen antikorun fazlası kalır aynı hastalığın mikrobu tekrar vücuda girdiğinde antikorlar hasta olmamamızı sağlar
C - AŞI İLE KAZANILAN BAĞIŞIKLIK
- İçerisinde zayıflatılmış mikrop veya bunların toksinleri bulunan laboratuarda üretilen maddelerdir.
- AŞI SAĞLIKLI İNSANIN VÜCUDUNA VERİLİR.
- Aşı verilen insanın vücudunda mikroba karşı antikorlar oluşturulur daha sonra bu mikroplardan vücuda giren olunca antikor mikrobun toksinini etkisiz hale getirir.
- AŞI KORUYUCUDUR , TEDAVİ EDİCİ DEĞİLDİR .
PASİF BAĞIŞIKLIK
Bir hastalığa neden mikrobun toksinine karşı hayvan kanında serumla oluşturulan antikor hastalığa yakalanan kişinin vücudundaki akyuvarların yetersiz kalması durumunda hastaya takviye olarak verilen antikora SERUM denir.
- serumla verilen antikorlar kısa sürede yok olduğundan kazanılan bağışıklık kısa süreli olur
- SERUM İNSANA HASTALIKANINDA VERİLİR.
- SERUM TEDAVİ EDİCİDİR , KORUYUCU DEĞİLDİR.
